Anasayfa
Xabzemizde ve Müslümanlıkta Bayanların Yeri
Geçenlerde msn de yakın bir arkadaşımla konuşurken bana gönderdiği bir sitenin linkini tıkladığımda karşıma çıkan o dehşet yazılar sonucunda önce bir şok geçirdim. Sonra kendime geldiğimde ise ellerim klavyede kendimi yazı yazarken buldum. Ha nedir beni önce şok eden onu açıklayım. Bazı insanların çerkeslik kültürüyle beraber müslümanlığın yaşanmadığını tartışıyor olmasıydı. O kadar rahatlıkla konuşulan konun insanın en mahremi olan din ve hayatta kopamayacağı kültürünün kıyaslanmasıydı. Sonra ben de konulardan en özelini seçip hadisi şeriflerle kıyaslamak istedim. Kadınların dinimizde ki ve cerkes kültüründe ki yerini.
Hadisi şeriflerle xabzemizi kıyasladığımda Dinimizde kadına verilen önemin aslında cerkeslerin bayanlarına verdiği öneme ne kadar güzel bir uyum içerisinde olduğunu fark ettim. Bakınız dinimizde verilen öneme ve Cerkesler de kadının yeri ve saygınlığına. Aslına bakılırsa dinin hiçbir milletle hiçbir toplumla kıyaslanması hoş değildir. Kimin Allaha daha yakın olduğunu, dini görevlerini kimin daha iyi yerine getirdiğini bir tek Allah bilir. Ama bazen de görünen köy kılavuz istemez demeden de geçilmez ki. Cerkeslerin xabze dediği o yıkılmaz tabunun içerisinde öylesine gizemli bir saygı, öylesine güzel bir sosyolojik yapı vardır ki fazla söze ne hacet dedirtir niteliktedir şimdi hadis-i şeriflerle bakalım bu söylediklerimize.
Hadis-i şeriflerde buyuruluyor ki:
(Haksız olarak hanımını dövenin, Kıyamette hasmı ben olurum. Hanımını döven, Allah ve Resulüne asi olur.) [R.Nasıhin]
(Kadınlarınıza eziyet etmeyin! Onlar, Allahü teâlânın sizlere emanetidir. Onlara yumuşak olun, iyilik edin!) [Müslim]
Hanımı ile iyi geçinip şakalaşanı Allahü teâlâ sever, rızklarını artırır.) [İ.Lâl
Cerkes toplumunda kadına eziyet asla yoktur. Aksine kadınlar cerkes toplumunda el üstünde tutulan nadide varlıklar olarak görülürler. Aile içerisinde evin ikinci reisi annedir. Kadınlara gösterilen saygı ve nezaket hiçbir millette bu kadar şeffaf değildir.
Bunun en güzel örneği ise, yayan yürüyen bir bayanın yanından geçen atlı, atından iner ve yayan geçen bayanın geçmesini bekler. Saygı o denli kültürümüze işlemiştir ki bu örnekte küçük bir ispatıdır.
Dinimizde, kadının ve kız çocuklarının fazileti büyüktür. Hadis-i şeriflerde buyruldu ki:
(Kızlarınızı altın ve gümüş ile süsleyin! Elbiseleri güzel olsun! İtibar kazanmaları için en güzel hediyelerle ihsanda bulunun!) [Hakim
Bu hadis-i şerifte kız evlatlara verilen değer vurgulanmıştır. Peki, bizim kültürümüzde pşaşe, higebz diye adlandırdığımız genç kızlara verilen değerle örtüşür mü? . Cerkesler de kız çocuklara erkek çocuğundan farklı bir özen vardır. Ailenin en nazlı ferdidir. Çerkes kızları tok gözlüdür. Süslü takılara meraklı yetiştirilmez fakat bu durum onların kendilerine bakmadığı ya da özensiz giyindiği anlamını taşımamaktadır. Aksine en yakışanı seçerler ve kendilerine en uygun kıyafetlerle kendilerine bir prenses edası verirler.
Bayanlara verilen değer dinimizde ne kadar önemliyse kültürümüzde de okadar önemlidir. Hal böyleyken buyurun sizler söyleyin cerkes kültürü ile Müslümanlık bir ara da yaşanamaz mı?
SEVİLAY AYDEMİR
Geçenlerde msn de yakın bir arkadaşımla konuşurken bana gönderdiği bir sitenin linkini tıkladığımda karşıma çıkan o dehşet yazılar sonucunda önce bir şok geçirdim. Sonra kendime geldiğimde ise ellerim klavyede kendimi yazı yazarken buldum. Ha nedir beni önce şok eden onu açıklayım. Bazı insanların çerkeslik kültürüyle beraber müslümanlığın yaşanmadığını tartışıyor olmasıydı. O kadar rahatlıkla konuşulan konun insanın en mahremi olan din ve hayatta kopamayacağı kültürünün kıyaslanmasıydı. Sonra ben de konulardan en özelini seçip hadisi şeriflerle kıyaslamak istedim. Kadınların dinimizde ki ve cerkes kültüründe ki yerini.
Hadisi şeriflerle xabzemizi kıyasladığımda Dinimizde kadına verilen önemin aslında cerkeslerin bayanlarına verdiği öneme ne kadar güzel bir uyum içerisinde olduğunu fark ettim. Bakınız dinimizde verilen öneme ve Cerkesler de kadının yeri ve saygınlığına. Aslına bakılırsa dinin hiçbir milletle hiçbir toplumla kıyaslanması hoş değildir. Kimin Allaha daha yakın olduğunu, dini görevlerini kimin daha iyi yerine getirdiğini bir tek Allah bilir. Ama bazen de görünen köy kılavuz istemez demeden de geçilmez ki. Cerkeslerin xabze dediği o yıkılmaz tabunun içerisinde öylesine gizemli bir saygı, öylesine güzel bir sosyolojik yapı vardır ki fazla söze ne hacet dedirtir niteliktedir şimdi hadis-i şeriflerle bakalım bu söylediklerimize.
Hadis-i şeriflerde buyuruluyor ki:
(Haksız olarak hanımını dövenin, Kıyamette hasmı ben olurum. Hanımını döven, Allah ve Resulüne asi olur.) [R.Nasıhin]
(Kadınlarınıza eziyet etmeyin! Onlar, Allahü teâlânın sizlere emanetidir. Onlara yumuşak olun, iyilik edin!) [Müslim]
Hanımı ile iyi geçinip şakalaşanı Allahü teâlâ sever, rızklarını artırır.) [İ.Lâl
Cerkes toplumunda kadına eziyet asla yoktur. Aksine kadınlar cerkes toplumunda el üstünde tutulan nadide varlıklar olarak görülürler. Aile içerisinde evin ikinci reisi annedir. Kadınlara gösterilen saygı ve nezaket hiçbir millette bu kadar şeffaf değildir.
Bunun en güzel örneği ise, yayan yürüyen bir bayanın yanından geçen atlı, atından iner ve yayan geçen bayanın geçmesini bekler. Saygı o denli kültürümüze işlemiştir ki bu örnekte küçük bir ispatıdır.
Dinimizde, kadının ve kız çocuklarının fazileti büyüktür. Hadis-i şeriflerde buyruldu ki:
(Kızlarınızı altın ve gümüş ile süsleyin! Elbiseleri güzel olsun! İtibar kazanmaları için en güzel hediyelerle ihsanda bulunun!) [Hakim
Bu hadis-i şerifte kız evlatlara verilen değer vurgulanmıştır. Peki, bizim kültürümüzde pşaşe, higebz diye adlandırdığımız genç kızlara verilen değerle örtüşür mü? . Cerkesler de kız çocuklara erkek çocuğundan farklı bir özen vardır. Ailenin en nazlı ferdidir. Çerkes kızları tok gözlüdür. Süslü takılara meraklı yetiştirilmez fakat bu durum onların kendilerine bakmadığı ya da özensiz giyindiği anlamını taşımamaktadır. Aksine en yakışanı seçerler ve kendilerine en uygun kıyafetlerle kendilerine bir prenses edası verirler.
Bayanlara verilen değer dinimizde ne kadar önemliyse kültürümüzde de okadar önemlidir. Hal böyleyken buyurun sizler söyleyin cerkes kültürü ile Müslümanlık bir ara da yaşanamaz mı?
SEVİLAY AYDEMİR
